De gruwelijke kant van de middeleeuwen

Doesburgse Hanzedag 2018 in het teken van de gruwelijke kant van de middeleeuwen

De historische binnenstad van Hanzestad Doesburg zal op zaterdag 9 juni 2018 voor de tiende keer het decor vormen voor een groots middeleeuws festijn. Die dag gaan we terug naar de middeleeuwen en wordt het Hanzefeest gevierd, zoals elk jaar op de tweede zaterdag van juni.

Honderden figuranten in middeleeuwse kledij schuifelen door de straten. Er is straattoneel en muziek. Van 11.00 tot 18.00 uur vormt de binnenstad het decor voor oude ambachten, levende have, marktstalletjes, kampementen en andere middeleeuwse taferelen.

Waan je een dag in de middeleeuwen!

Tevens vindt op deze dag de traditionele Sint-Maartensmaaltijd plaats in de Martinikerk en wordt een Verzamel- & Curiosamarkt op het marktplein gehouden. Voor De Sint-Maartensmaaltijd wordt de Martinikerk ingericht als een middeleeuwse feestzaal met lange tafels waaraan ongeveer 2500 gasten kunnen genieten van de geserveerde Doesbugse veldsoep, een stukje brood en meloen. Diverse dans- en muziekgroepen zorgen voor vermaak in stijl.

De Hanzedag is gratis toegankelijk en biedt een afwisselend en interactief programma voor jong en oud!

“Gruwelijk Doesburg”

In voorgaande jaren stonden steeds positieve, “lieve” thema’s centraal, zoals vorig jaar het thema “verbroedering”. Maar de middeleeuwen kenmerkten zich natuurlijk vooral door een armoedig en zwaar dagelijks leven voor het grootste deel van de bevolking, grote macht van kerk en adel en niet te vergeten: afschuwelijke straffen voor o.a. diefstal en overspel. Daarom is dit jaar gekozen voor het thema “Gruwelijk Doesburg” om naast de vrolijkheden ook eens wat meer van die andere kant te laten zien.

De huidige provincie Gelderland was een belangrijk deel van Nederland in de Middeleeuwen en bestond toen uit het graafschap Gelre, dat in de 14e eeuw tot hertogdom werd uitgeroepen. Kastelen, vestingsteden en eeuwenoude dorpen in het Achterhoekse landschap tonen nog de duidelijke sporen van dit bloeiende verleden. Het grootste gedeelte van de bevolking merkte echter maar weinig van deze bloeiperiode. Zij leden een zeer armoedig en zwaar dagelijks leven. Het leven was wreed, hard en kort.

Kleding maakten ze zelf en moest vooral praktisch zijn om er goed in te kunnen werken. Niks opsmuk. Doorgaans droeg men een hemd of een tuniek tot de knieën (voor vrouwen iets langer) met een maillot eronder of beenkappen. Over hun hoofd en schouders droeg men een kaproen (een geheel van cape met capuchon) als bescherming tegen de kou. Ze werden gedragen tot ze volledig versleten waren.

Mensen wasten zich in de Middeleeuwen zo min mogelijk en de gewone bevolking leefde op het randje van ondervoeding.

En dan de afschuwelijke straffen in de Middeleeuwen, zoals verbanning uit de stad, de schandpaal (een soort paal met een plank waar 3 gaten in zaten, waar je dan met je hoofd en handen in moest als je was veroordeeld, bijvoorbeeld omdat je had gestolen. Je werd openbaar tentoongesteld en mensen scholden je dan uit en mochten vaak met rotte eieren of tomaten naar je gooien). Verder konden veroordeelden worden gegeseld door langdurig te worden geslagen met een stok of zweep, of de doodstraf krijgen door onthoofding, ophanging aan de galg of vierendeling. In de laatste eeuw van de Middeleeuwen konden mensen ook worden beschuldigd van hekserij.

Op deze Hanzedag zal van die zwarte kant van de middeleeuwen een en ander te zien zijn: een Heksenwaag waar u zich kunt laten wegen, stelende schoffies, zigeunergroep, de Drilkooi (vooral gebruikt om overspelige vrouwen te straffen), de schandpaal, een middeleeuwse tandarts die kiezen trekt, een Pestgroep, zwervers enz. Er is nog geen vrijwilliger gevonden die zich op spectaculaire wijze wil laten vierendelen, maar dat is misschien ook maar beter met het oog op de aanwezige kinderen. De voorzitter van de Doesburgse Hanzefeesten, die op de Hanzedag zal rondlopen als pooier met zijn lellebellen/lichtekooien, heeft zich bereid verklaard om aan het einde van de middag te worden veroordeeld tot de schandpaal. Komt dat zien!

Maar ook zult u de adel en geestelijkheid zien rondlopen (zingende nonnen en monniken!), er zijn marktkramen en ambachtslieden, middeleeuwse muziek en vele acts, waarbij ook aan de kinderen is gedacht (o.a. enorm groot Twisterspel, zelf een tol of aardewerken potje maken, broodje bakken).

In de middeleeuwen was de markt de plek waar de hele stad samenkwam. Ambachtslieden verkochten en ruilden er hun handelswaar, stedelingen deden er boodschappen en de boeren kwamen er spullen kopen die zij op het platteland niet konden krijgen (zoals bier en kaarsen). Dat kan ook op de Doesburgse Hanzedag.

Klik hier voor meer informatie over de Hanzedag in Doesburg!